مقایسه اثربخشی‌ درمان هیجان­ مدار و طرحواره درمانی‌ بر سبک‌­هاي مقابله‌­اي و تنظیم‌ هیجان زنان آسیب‌­دیده از خیانت‌

چکیده

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمان هیجان‌مدار و طرحواره‌درمانی بر سبک‌های مقابله‌ای و تنظیم هیجان زنان آسیب‌دیده از خیانت همسر انجام شد. طرح پژوهش نیمه‌آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با گروه گواه و پیگیری سه‌ماهه بود. جامعه آماری شامل زنان متأهل آسیب‌دیده از خیانت همسر در شهر مشهد بود که به فراخوان کارگاه درمان آسیب‌های ناشی از خیانت پاسخ دادند. ۴۵ زن واجد شرایط با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه (هر گروه ۱۵ نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایشی اول ده جلسه درمان هیجان‌مدار و گروه آزمایشی دوم ده جلسه طرحواره‌درمانی دریافت کردند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه تنظیم هیجان گروس و جان (۲۰۰۳) و پرسشنامه سبک‌های مقابله‌ای لازاروس و فولکمن (۱۹۸۸) بود. تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر در نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۷ انجام شد. نتایج نشان داد بین درمان هیجان‌مدار و طرحواره‌درمانی در بهبود سبک‌های مقابله‌ای مسئله‌مدار (F=37.69, p<0.46) و هیجان‌مدار (F=61.38, p<0.51) تفاوت معناداری وجود ندارد. بااین‌حال، درمان هیجان‌مدار در مقایسه با طرحواره‌درمانی در ارتقای تنظیم هیجان زنان آسیب‌دیده از خیانت اثربخش‌تر بود (F=27.89, p<0.017). هر دو رویکرد درمانی می‌توانند برای بهبود سبک‌های مقابله‌ای زنان آسیب‌دیده از خیانت استفاده شوند، اما درمان هیجان‌مدار در افزایش توانایی تنظیم هیجان این زنان مؤثرتر است. این نتایج می‌تواند در برنامه‌ریزی مداخلات درمانی برای بازسازی روابط زوجین آسیب‌دیده از خیانت کاربرد داشته باشد.