شناسایی الگوهای پنهان در فرایند تاب‌آوری اگزیستانسیال بیماران مبتلا به بیماری‌های لاعلاج

چکیده

هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین الگوهای پنهان در فرآیند تاب‌آوری اگزیستانسیال بیماران مبتلا به بیماری‌های لاعلاج است. این مطالعه با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با 20 بیمار مبتلا به بیماری‌های لاعلاج در شهر تهران و با نمونه‌گیری هدفمند گردآوری شد. مصاحبه‌ها تا دستیابی به اشباع نظری ادامه یافت و تحلیل داده‌ها با استفاده از رویکرد تحلیل مضمون و نرم‌افزار Nvivo انجام شد. اعتبار داده‌ها با بازبینی اعضا و بررسی همکاران پژوهش تأیید شد. تحلیل داده‌ها منجر به شناسایی سه مقوله اصلی شد: معناجویی و معنابخشی، سازوکارهای مقابله‌ای و تحول هویتی و شخصیتی. بیماران با جستجوی معنای زندگی، رجوع به معنویت، بازنگری ارزش‌ها، پذیرش رنج و مرگ و تلاش برای خلق ردپایی مثبت، فرآیند تاب‌آوری را طی کردند. همچنین راهبردهایی نظیر تنظیم هیجانی، حمایت اجتماعی، سبک‌های مقابله‌ای فعال، و پذیرش بیماری نقش کلیدی در مقابله با بحران داشت. نهایتاً، بازتعریف خود، رشد روانی و بلوغ عاطفی و خلق امید به عنوان نشانه‌های تحول هویتی شناسایی شد. نتایج نشان داد که تاب‌آوری اگزیستانسیال بیماران مبتلا به بیماری‌های لاعلاج فرایندی چندبعدی و پویا است که در بستر معنابخشی، حمایت اجتماعی و رشد شخصیتی شکل می‌گیرد. یافته‌ها می‌تواند مبنایی برای مداخلات روان‌شناختی و مراقبتی هدفمند جهت ارتقای کیفیت زندگی این بیماران باشد.