اثربخشی بسته مبتنی بر واکاوی ذهن‌سازه‌های ارتباط در زوج‌های ایرانی بر تنظیم هیجان و همدلی زوجین

چکیده

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی بسته مداخله‌ای مبتنی بر واکاوی ذهن‌سازه‌های ارتباط در بهبود تنظیم هیجان و افزایش همدلی در زوج‌های ایرانی بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون–پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل زوج‌های ایرانی ۲۵ تا ۵۰ ساله بود که واجد معیارهای ورود به پژوهش بودند. در مجموع ۲۴ زوج به روش هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر کدام ۱۲ زوج) قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه تنظیم هیجان گروس و جان (۲۰۰۳) و پرسشنامه همدلی جولیف و فارینگتون (۲۰۰۶) بود که روایی و پایایی آن‌ها در مطالعات ایرانی تأیید شده است. گروه آزمایش طی ۸ تا ۱۲ جلسه در مداخله مبتنی بر واکاوی ذهن‌سازه‌های ارتباط شرکت کرد، در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک‌متغیری (ANCOVA) تحلیل شدند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد پس از کنترل اثر پیش‌آزمون، تفاوت میان دو گروه در متغیرهای تنظیم هیجان (F=6.324, p=0.020) و همدلی (F=10.532, p=0.004) معنادار بود. میانگین نمرات پس‌آزمون گروه آزمایش در هر دو متغیر به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت که بیانگر اثربخشی مداخله در بهبود توانایی‌های هیجانی و ارتباطی زوجین است. نتایج این پژوهش نشان داد بسته آموزشی مبتنی بر واکاوی ذهن‌سازه‌های ارتباط با بازسازی شناختی و هیجانی ذهن‌سازه‌های زناشویی می‌تواند در بهبود تنظیم هیجان و افزایش همدلی زوجین ایرانی مؤثر باشد و به‌عنوان رویکردی بومی و کارآمد در ارتقای سلامت عاطفی خانواده‌ها به کار رود.