تحلیل گفتمان اگزیستانسیال اضطراب ناپایداری اقتصادی در بیماران افسرده

چکیده

هدف این پژوهش، تحلیل گفتمان اگزیستانسیال اضطراب ناپایداری اقتصادی در بیماران مبتلا به افسردگی بود تا ابعاد روان‌معنایی و روایت‌های زبانی مرتبط با تجربه زیسته آن‌ها بررسی شود. این مطالعه با رویکرد کیفی و روش تحلیل گفتمان انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۲۴ بیمار مبتلا به افسردگی ساکن تهران گردآوری شد. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند انجام گرفت و فرایند گردآوری داده‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. داده‌های صوتی مصاحبه‌ها وا‌نویسی شدند و با استفاده از نرم‌افزار NVivo نسخه 12 مورد کدگذاری و تحلیل مضمون قرار گرفتند. تحلیل داده‌ها منجر به استخراج سه مقوله اصلی شامل «تجربه زیسته اضطراب اقتصادی»، «اختلال در روابط اجتماعی و بین‌فردی»، و «معنای اگزیستانسیال ناپایداری اقتصادی» شد. این مقولات شامل ۱۴ زیرمقوله و بیش از ۷۰ کد اولیه بودند. بیماران، اضطراب اقتصادی را در قالب احساس ناتوانی، بی‌معنایی، انزوا، شرمندگی، تنش‌های خانوادگی و تهی شدن معنای زندگی تجربه و بازنمایی می‌کردند. برخی نیز تلاش کرده بودند در دل بحران اقتصادی، معناهای جدیدی برای خود بازسازی کنند. نتایج این پژوهش نشان داد که اضطراب اقتصادی در بیماران افسرده صرفاً یک پدیده مالی نیست، بلکه در سطوح اگزیستانسیال، روانی و اجتماعی تجربه می‌شود. تحلیل گفتمان اگزیستانسیال می‌تواند به شناسایی لایه‌های پنهان معنا، هویت و رنج در مواجهه با بحران‌های اقتصادی کمک کرده و راهگشای تدوین مداخلات روان‌درمانی و سیاست‌های حمایتی مؤثرتر باشد.