تحلیل مضمون پویایی‌های هویت عاطفی در مواجهه با طرد اجتماعی ناشی از اختلالات روانی

چکیده

هدف این پژوهش، تحلیل مضمون پویایی‌های هویت عاطفی در مواجهه با طرد اجتماعی ناشی از اختلالات روانی از طریق داده‌های تجربی مشارکت‌کنندگان بوده است. این مطالعه با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۱۹ نفر از افراد مبتلا به اختلالات روانی که تجربه طرد اجتماعی داشتند، گردآوری گردید. مشارکت‌کنندگان با روش نمونه‌گیری هدفمند از شهر تهران انتخاب شدند. مصاحبه‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. کلیه داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Nvivo تحلیل شدند. تحلیل داده‌ها منجر به شناسایی سه مقوله اصلی شامل "تجربه هیجانی طرد اجتماعی"، "سازوکارهای هویتی در مواجهه با طرد"، و "مسیرهای مقابله‌ای برای بازسازی اجتماعی" شد. زیرمقوله‌هایی مانند احساس شرم، درونی‌سازی انگ، خودمراقبتی هیجانی، بهره‌گیری از هویت جایگزین، و جستجوی حمایت اجتماعی از مهم‌ترین ابعاد این مقوله‌ها بودند. شرکت‌کنندگان به صورت فعال از راهکارهای شناختی، عاطفی و اجتماعی برای مقابله با طرد و بازیابی هویت استفاده کردند. یافته‌ها نشان می‌دهد که طرد اجتماعی ناشی از اختلالات روانی، ساختار هویت عاطفی را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. با این حال، افراد با فعال‌سازی راهبردهای درونی و بیرونی می‌توانند به بازسازی هویت و کاهش اثرات منفی انگ اجتماعی دست یابند. این نتایج می‌تواند مبنایی برای طراحی مداخلات روان‌شناختی، برنامه‌های ضدانگ و تقویت حمایت‌های اجتماعی قرار گیرد.