بررسی عوامل فرهنگی موثر بر تمایل به خوددرمانی در بیماران روانپزشکی
کلمات کلیدی:
اضطراب اجتماعی, کمکخواهی روانشناختی, موانع روانی, تحلیل مضمون, پژوهش کیفیچکیده
هدف از پژوهش حاضر، شناسایی موانع روانی مؤثر بر کمکخواهی در بیماران مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی بود. این مطالعه با روش کیفی و رویکرد تحلیل مضمون انجام شد. دادهها از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته با ۲۲ نفر از بیماران مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی که بهصورت هدفمند از مراکز رواندرمانی شهر اصفهان انتخاب شده بودند، گردآوری شد. مصاحبهها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و دادهها با استفاده از نرمافزار NVivo نسخه ۱۲ تحلیل شدند. تحلیل دادهها منجر به شناسایی چهار مقوله اصلی شامل «ترس از قضاوت اجتماعی»، «احساس ناکارآمدی در تعامل با درمان»، «موانع شناختی-باوری»، و «شرایط بینفردی و محیطی» شد. هر یک از این مقولهها شامل چندین زیرمقوله و مفاهیم بود که از تجارب زیسته مشارکتکنندگان استخراج شدند. ترس از تحقیر، انگ اجتماعی، بیاعتمادی به درمانگران، کمالگرایی، و نبود حمایت اجتماعی از جمله عوامل برجستهای بودند که فرآیند کمکخواهی را مختل میکردند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که مجموعهای از عوامل درونی، شناختی، و بینفردی در امتناع از کمکخواهی در بیماران مبتلا به اضطراب اجتماعی نقش دارند. طراحی مداخلات مبتنی بر آموزش عمومی، کاهش انگ اجتماعی، بهبود دسترسی به خدمات روانشناختی، و افزایش حمایت اجتماعی میتواند در تسهیل روند کمکخواهی در این بیماران مؤثر باشد.