شناسایی ابعاد رواناجتماعی فرایند انگزایی در زنان مبتلا به اختلالات اضطرابی
کلمات کلیدی:
انگزایی, اختلالات اضطرابی, زنان, ابعاد رواناجتماعی, مطالعه کیفیچکیده
هدف این پژوهش شناسایی ابعاد رواناجتماعی فرایند انگزایی در زنان مبتلا به اختلالات اضطرابی با تأکید بر تجربه زیسته آنها بود. این مطالعه به روش کیفی و با رویکرد تحلیل مضمون انجام شد. دادهها از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته با ۲۸ زن مبتلا به اختلالات اضطرابی که به صورت هدفمند از مراکز درمانی و مشاورهای شهر تهران انتخاب شده بودند، گردآوری گردید. مصاحبهها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و برای تحلیل دادهها از نرمافزار NVivo و تکنیک کدگذاری سهمرحلهای استفاده شد. یافتههای پژوهش سه مقوله اصلی را آشکار ساخت: ۱) تجربه زیسته انگزایی شامل احساس طرد اجتماعی، شرم و خودسرزنشگری، برچسبگذاری و پیامدهای عاطفی؛ ۲) سازوکارهای مقابله با انگزایی مانند پنهانکاری، جستجوی حمایت اجتماعی، بازتعریف هویت و معنابخشی به تجربه؛ و ۳) پیامدهای رواناجتماعی انگزایی شامل انزوای اجتماعی، آسیب به تصویر ذهنی، موانع اشتغال و کاهش کیفیت زندگی. نقلقولهای مستقیم از مشارکتکنندگان، ابعاد چندلایه و پیچیده انگزایی را تأیید میکند. نتایج این مطالعه نشان میدهد که انگزایی، تأثیرات منفی عمیقی بر سلامت روان و عملکرد اجتماعی زنان مبتلا به اختلالات اضطرابی دارد و به انزوا، کاهش عزت نفس و افت کیفیت زندگی میانجامد. تدوین مداخلات چندسطحی با رویکرد حساس به جنسیت و فرهنگ برای کاهش آثار مخرب انگزایی، یک ضرورت بالینی و اجتماعی است.